Lô-cut tính trạng số lượng là gì? Chi tiết về Lô-cut tính trạng số lượng mới nhất 2022

Hình 1: Ví dụ về lô-cut tính trạng số lượng trên nhiễm sắc thể số 20 của những người gây loãng xương.

Lô-cut tính trạng số lượng là một hoặc nhiều lô-cut gen pháp luật kiểu hình thuộc về tính trạng số lượng của sinh vật.^[1],[2] Trong di truyền học, loại tính trạng số lượng là loại tính trạng rất có thể thống kê giám sát đc.^[3],[4]

Tổng quan[sửa | sửa mã nguồn]

• Loại tính trạng số lượng (quantitative trait) thường chịu ảnh hưởng vào hoạt động và sinh hoạt tương tác của đa số gen cùng với nhau and với thiên nhiên môi trường. Vì thế, kiểu hình các tính trạng đó thường khác biệt giữa những thành viên cùng loài, luôn căn chỉnh trị số trong 1 khoanh vùng nhất định, nên làm nên phân bổ những trị giá kiểu hình tiếp tục trong quần thể.^[5] Chẳng hạn như độ cao khung người người, nếu ta đo and có hiệu quả đo đúng mực của 1 số lượng người cùng lứa, đủ nhiều, thì rất có thể chiếm lĩnh được số liệu khác biệt, nhưng đổi khác này chỉ ở khoanh vùng nhất định and những người dân có độ cao bình quân luôn chiếm điểm mạnh về số lượng. Khi kiến thiết xây dựng một đồ thị trình diễn, trong các số đó trục tung là số lượng người (hoặc tỉ lệ% ở quần thể, nghĩa là tần số), còn trục hoành là độ cao trong thực tế đo đc (là biến số) thì rất có thể chiếm lĩnh được đồ thị như ở hình 2. Loại tính trạng này nói một cách khác là nổi trội định lượng and giữa những trị số thống kê giám sát thông thường có trị số trung gian, nên tạo nên một “phổ” gọi là dãy biến dị tiếp tục. Loại tính trạng số lượng thường đc hiểu nôm na là tính trạng rất có thể “cân, đong, đo, đếm”, còn di truyền học miêu tả chúng là loại tính trạng đa gen (polygenic trait), quy trình tiến độ di truyền những gen này and bộc lộ của chúng là khó khăn.
• Nghịch nghĩa với tính trạng số lượng là tính trạng chất lượng (qualitative trait).^[6],[7] Loại này có cách gọi khác là nổi trội định tính, thường không thống kê giám sát đc and không tồn tại dạng trung gian. Ví dụ, màu lá của cùng một loài cây rất có thể có red color hoặc màu lục nhưng không tồn tại loại lá “đỏ pha lục”. Đôi chút thì loại tính trạng này do 1 gen pháp luật, nghĩa là chúng thuộc loại tính trạng đơn gen (monogenic trait), ít khó khăn hơn, di truyền theo quy luật Mendel, mặc dù thế quy trình tiến độ di truyền những gen này đã không còn dễ dàng.^[8]

Hình 2: Công dụng đo lường độ cao người (tư liệu của Wiki từ statista.org).

Định nghĩa[sửa | sửa mã nguồn]

• Lô-cut tính trạng số lượng là thuật ngữ dịch từ tiếng Anh: quantitative trait locus (IPA: /ˈkwɒntɪtətɪv treɪt ˈləʊkəs/, thường viết tắt: QTL) áp dụng để chỉ một hoặc nhiều lô-cut gen pháp luật tính trạng số lượng. Thuật ngữ tiếng Anh nói ở trên cũng sẽ có thể đc dịch là lô-cut nổi trội định lượng. Từ sau đây trở đi, làm cho ngắn gọn, người sáng tác bài này áp dụng chữ tắt QTL để chỉ lô-cut pháp luật tính trạng số lượng.
• Vì một tính trạng số lượng thường là tính trạng đa gen, nên một QTL thường gồm có nhiều gen and chiếm một xung quanh vị trí nhất định trong bộ gen (genom) chịu nghĩa vụ pháp luật sự dựng nên gần giống đổi khác của tính trạng số lượng tương xứng. Như thế, một QTL là một vùng nhiễm sắc thể cụ thể chi tiết hoặc những lô-cut gen chứa những trình tự DNA đặc thù ảnh hưởng đến tính trạng số lượng mà nó tinh chỉnh.^[9]
• Một khi đã định vị đc QTL, nhà nghiên cứu và điều tra tuyệt đối có công dụng định vị gen hoặc những gen cụ thể chi tiết trong QTL đó, rồi áp dụng kỹ thuật khắc ghi phân tử theo dõi. Chiêu trò này gọi là phép nghiên cứu và phân tích lô-cut tính trạng số lượng, thường gọi tắt là chiêu trò QTL (QTL methodology) and báo cáo giải trình tự những gen sự thật tạo ra sự đổi khác tính trạng. Một hiệu quả khiến cho bạn tưởng tượng về chiêu trò này là đồ thị ở hình 1 cho thấy ánh xạ một QTL tạo ra bệnh loãng xương ở người cam đoan tại nhiễm sắc thể số 20.^[10]

Lược sử[sửa | sửa mã nguồn]

• Những quy luật di truyền của Gregor Mendel đc phát giác lại vào thời điểm năm 1900 and thời điểm này được coi là năm khai sinh của di truyền học. “Yếu tố di truyền” mà Mendel giả định (nay gọi là gen) and khái niệm trội, lặn được những nhà khoa học lập cập dùng. Mặc dù thế, trong 7 tính trạng của đậu Hà Lan mà ông đã nghiên cứu và điều tra thì đã có rất nhiều 6 tính trạng chất lượng (màu hạt, màu quả, màu hoa, dạng hạt, dạng quả and nơi đặt hoa), còn chiều dài cây thì cũng chỉ có trội (cây dài) and lặn (cây ngắn) chứ không tồn tại đổi khác trung gian như tính trạng số lượng nhiều lúc.
• Dù rằng sống cùng thời với G. Mendel, nhưng Charles Darwin đã không còn hay biết về tìm hiểu của Mendel. Vì thế chính Darwin đã quan sát cảm nhận một số tính trạng của những nòi bồ câu nhà đc thừa hưởng theo quy luật định vị, nhưng ông cũng không phân tích và lý giải đc chi tiết các tính trạng này di truyền như thế nào, mà chỉ vạch ra rằng những nổi trội đó được chọn bởi những người dân nuôi chim bồ câu, mà ông gọi là tinh lọc tự tạo. Vì thế cũng chưa phân tích và lý giải đổi khác tính trạng số lượng trong tự nhiên và thoải mái gần giống tở vật nuôi, cây cỏ.^[11]
• William Ernest Castle đã có rất nhiều cố gắng nỗ lực thống nhất những tâm lý của Mendel với tâm lý của Darwin bằng phương pháp đặt ra ý tưởng sáng tạo rằng: những loài cũng trở thành độc đáo cùng với nhau là do xuất hiện thêm “yếu tố Mendel” mới.^[12] Ý tưởng sáng tạo này của Castle dựa vào hiệu quả quan sát về những tính trạng ở vật nuôi cây cỏ có độ lệch to không ít nếu như với tính trạng tương xứng ở sinh vật hoang dã.^[13] Mặc dù thế, dự án công trình của Castle mới chỉ là 1 trong những các dự án công trình trước tiên nỗ lực cố gắng thống nhất di truyền Mendel với tiến hóa Darwin. Gần ba mươi năm tiếp theo thì mới Thành lập kim chỉ nan tiến hóa hoàn hảo hơn.
• Sewall Wright, vốn là học sinh sinh viên của Castle, đã phát đặt ra sư đổi khác định lượng bị tác động ảnh hưởng bởi nhiều vấn đề khác biệt. Đặc thù là ông đã thống nhất đc di truyền Mendel với tiến hóa Darwin trong công lao kiến thiết xây dựng nên thuyết tiến hoá tổ hợp tân tiến, mà ngày này huấn luyện và đào tạo ở mọi trường trung học and ĐH chuyên ngành sinh học trên trái đất.^[14]
• Sau những thành tựu trên, cùng theo với toàn bộ tìm hiểu về thực chất gen and buổi giao lưu của nó, người ta đã nhận thức thấy rằng phần nhiều những tính trạng số lượng là di truyền đa gen, thêm vào đây còn tương tác với thiên nhiên môi trường.

Nguồn trích dẫn[sửa | sửa mã nguồn]